Jerzy Badura
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Wyznanie | |
Jerzy Badura (ur. 4 kwietnia 1845 w Drogomyślu, zm. 2 września 1911 w Międzyborzu) – działacz narodowy na Śląsku, pisarz, duchowny ewangelicki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie, gdzie w 1863 r. założył i był pierwszym prezesem polskiego związku „Wzajemność”, zajmującego się uczeniem dziejów i literatury polskiej. Następnie studiował teologię ewangelicką w Wiedniu (założył tam stowarzyszenie akademików polskich „Ognisko”) i w Lipsku. Władze, uważające go za narodowca, uniemożliwiły mu objęcie posady w Księstwie Górnego i Dolnego Śląska. Był wikariuszem w Tressdorf (1868–1870) w Karyntii, później pastorem i nauczycielem w Krakowie (1870–1872)[1]. Po odejściu z Cieszyna ks. Leopolda Otto – jednego z przywódców polskiego ruchu narodowego na Śląsku Cieszyńskim, starał się o opuszczone stanowisko I proboszcza, jednak przegrał wybory.
Odtąd pracował w prowincji śląskiej Prus. W latach 1872–1876 był administratorem parafii w Mysłowicach, w latach 1876–1878 diakonem w Sycowie, 1879–1883 pastorem w Laskach pod Kępnem. W 1883 r. został wybrany pastorem polskiej parafii w Międzyborzu[1], gdzie przebywał już do śmierci. Tam stał się jednym z najbardziej zasłużonych działaczy polskich na Śląsku. Miał ośmioro dzieci, z których troje zmarło młodo.
Wydawał podręczniki i książki o tematyce religijnej. W latach 1884–1886 przy pomocy prof. Alfonsa Parczewskiego wydawał we Wrocławiu „Nowiny Szląskie” — pismo, w którym krzewił polską kulturę i język wśród polskiej ludności ewangelickiej[1]. Zrezygnował z działalności redaktorskiej na żądanie władz kościelnych[2]. Był też stałym współpracownikiem innych pism, m.in. ewangelicko-mazurskich („Gazeta Ludowa”, „Mazur”). Pośmiertnie wydano „Liczby prorockie”, w których odnosił sytuację polityczną do treści biblijnych[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Snoch 1992 ↓, s. 9.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 51. ISBN 83-7384-561-5.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Broda J., Ks. Jerzy Badura (Jego życie i twórczość), Cieszyn 1949.
- Gajda S., Od Cieszyna do Międzyborza, „Kwartalnik Opolski” 1995 (41), nr. 1, s. 14-43. (opublikowano także w: „Dolny Śląsk”, 1996 (3), s. 139-146.)
- Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 23-24.
- Bogdan Snoch: Ilustrowany słownik dziejów Śląska. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1992. ISBN 83-216-0843-4.
- Jan Szeruda, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 212-213.